ÖĞRETME ÖĞRENME YAKLAŞIMLARI (MODELLERİ) VE TEMSİLCİLERİ
İŞBİRLİKÇİ (KUBAKIŞ) ÖĞRENME
Öğrencilerin küçük gruplar oluşturarak, bir görevi yerine getirmek bir konuyu öğrenmek, bir konuya çözüm getirmek ya da problemi çözmek içir ortak bir amaç doğrultusunda birlikte çalışmaları yoluyla gerçekleşen bir öğrenme yaklaşımıdır. Grup üyeleri arasındaki etkileşim önemlidir. En önemli faydası öğrenciler arasında işbirliği, görev paylaşımı, uzlaşma, sorumluluk alma ve arkadaşlık bağlarını geliştirmesidir. Rekabete son vermeyi amaçlayan ve başarıya birlikte ulaşmayı hedefleyen bir yaklaşımdır. Kurucuları J. Dewey, Vgotsky, Slavin, Piaget, Bandura ve Kagan’dır.
İşbirlikçi Öğretimin Özellikleri :
Ø Öğrencinin öğrenmeye güdülenmesini ve dikkatini sürdürmesini sağlar,
Ø Sınıfta, yarışmayı ortadan kaldırdığı için başarı ve başarısızlık tüm grup üyelerince paylaşılır,
Ø Öğrencilere etkili iletişim becerisi, başkalarının düşüncelerine saygı duyma, çok yönlü düşünme ve işbirliğine dönük bağlılık özellikleri kazandırır,
Ø Öğrencilerin spiko-sosyal ve duyuşsal gelişimlerine katkıda bulunur,
Ø Öğrencilere başkalarının bakış açılarına hoşgörülü olma (empati), fikirlere saygılı olmayı öğretir,
Ø Grup içerisinde işbirliği, sorumluluk, paylaşma gibi değerleri geliştirir,
Ø Düşük yetenekli ve öğrenme güçlüğü olan öğrencileri öğrenme sürecine katar ve daha üst düzey öğrenme becerileri kazandırır,
Ø Kubaşık öğrenme grupları oluşturulurken öğrenciler arasında farklı yetenek, cinsiyet, başarı ve kişisel özellikler bakımından heterojen gruplar belirlenmelidir,
Ø Sınıfın oturma düzeni öğrenciler arasındaki işbirliğini geliştirme amacıyla küme çalışması oturma düzenine dönüştürülmeli,
Ø İşbirlikçi öğretimde öğretmenin görevi, heterojen grupların oluşması, gruplarda işbirliği, verimin arttırılması ve ürünün değerlendirilmesindeki tüm aşamaları planlamaktır,
Ø Özsaygı ve özyeterlilik duygularını geliştirir,
Ø Daha çok düşük ve orta düzey yeteneğe sahip öğrenciler ile ileri düzeyde öğrencileri kaynaştırır,
Ø Öğrenme sürecinde rekabeti kaldırır,
Ø Problem çözme ve üst düzey düşünme yeteneklerini geliştirir,
Ø Grup amaçları doğrultusunda, grubun başarısı her üyenin çabasına ve sorumluluğuna bağlıdır,
Ø Kubaşık öğrenmede değerlendirme; grup içi etkinliklerin değerlendirilmesi ve bireysel değerlendirmedir.
SORU : Aşağıdakilerden hangisi iş birlikli öğrenme sürecinde kazandırılmak istenen özelliklerden biri değildir?
A)Etkili iletişim becerisi
B)Başkalarının düşüncelerine saygı gösterme,
C) Çok yönlü düşünme
D)Benmerkezci düşünme (2006 KPSS)
E)Olumlu bağımlılık
Kubaşık Öğrenmenin Uygulama Aşamaları
1. Takımların oluşturulması,
2. Isınma etkinlikleri,
3. Takımlarda konu ve görev dağılımının yapılması,
4. Diğer gruplarla etkileşim,
5. Takım içi etkileşimler,
6. Değerlendirme.
SORU : Öğretmenlerin öğretme-öğrenme süreçlerinde, öğrenci merkezli yaklaşımları tercih etmeleri aşağıdakilerden hangisini ön plana çıkarır?
A) İşbirliğine dayalı ve grupla çalışmayı (2003 KPSS)
B) Sunuş yoluyla öğrenmeyi
C) Ezbere dayalı öğrenmeyi
D) Yazılı kaynaklardan yararlanmayı
E) Konuların üzerinde yoğunlaşmayı
SORU : Birlikte öğrenme, farklı yeteneklerdeki öğrencilerin bir araya getirildiği grupların oluşturulmasını kapsayan bir işbirlikli öğrenme yaklaşımıdır.
Bu uygulamanın temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A)Grup üyeleri arasında yarışmayı özendirme
B)Öğrencilerin güçlü yönlerini ortaya çıkararak geliştirme (2003 KPSS)
C)Öğrencilerin birbirlerini kontrol etmelerini sağlama
D)Öğrencilerin ilgi görmelerine olanak sağlama
E)Öğrenciler arasındaki arkadaşlık bağlarını güçlendirme
SORU : Aşağıdaki sınıf düzenlerinin hangisinde, öğrenciler arasında işbirliğinin daha fazla olması beklenir?
A) Yarım daire düzeni
B) Küme düzeni (2005 KPSS)
C) Tam daire düzeni
D) Sıralı düzen
Karma düzen
İşbirliğine dayalı öğretimde, takımların araştırma ve tartışmaların yapıldığı konularla ilgili olarak veriler toplaması, bireysel olarak yapılan çalışmaların birleştirilerek grup üretimine katkısının sağlanması ve elde edilen sonuçların birlikte tartışılarak yorumlanıp ürün halinde ortaya çıkartılması söz konusudur.
İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRETİM TEKNİKLERİ
1. Öğrenci Timleri-Başarı Grupları Tekniği :
* Öğrenciler heterojen şekilde en fazla altı kişilik gruplara ayrılır,
* Öğrenme konusu gruba verilir.
* Hangi grup çalışmasının yapılacağı belirlenir,
* Grup çalışması yapılınca her öğrenciye bireysel test verilir,
* Öğrenciler aldıkları puana göre başarı sırasına dizilir.
* Bireysel başarılar toplanarak grup başarısı bulunur, en başarılı gruba ödül verilir.
2. Tartışma Grubu Tekniği : Bu teknik altı aşamada uygulanır.
> Tartışma konusu verilir ve ilgi grupları oluşturulur.
> Öğrenme ünitesi seçilir ve ne yapılacağı planlanır,
> Okul içi ve okul dışındaki kaynaklardan yararlanılır,
> Sunulacak grup raporu hazırlanır,
> Rapor sınıfa sunulur,
> Grup çalışması sınıf tartışmasına açılır ve değerlendirilir.
3. Ayrılıp- Birleşme Tekniği : Öğrenciler küçük heterojen gruplara ayrılır. Öğrenilecek konular grup üyeleri kadar küçük parçalara ayrılır. Her gruptan birer üyenin katılmasıyla ile bu parçalardan birini hazırlamak üzere yeni gruplar oluşturulur. Yeni oluşturulan gruplar konunun kendilerine verilen kısmı üzerinde çalışırlar. Sonra her üye kendi grubuna dönerek hazırladıkları bilgi ve becerileri grup arkadaşlarına gösterirler. Grup üyeleri tüm konuyu öğrendikten sonra sınav yapılır ve bireysel olarak değerlendirilir.
4. Takım - Oyun – Turnuva Tekniği : Öğrenciler 4-5 kişilik gruplara yetenek ve cinsiyetlerine göre dengeli ve heterojen olarak ayrılır. Grubun amacı turnuvada başarılı olmaktır. Öğretmen grup üyelerine hedef konuyu sunar ve turnuvadaki durumlara uygun çalışma malzemesi verir. Öğrencilerde öğrenilecek konu ile ilgili tüm kitap ve kaynakları toplayarak bir araya getirirler. Birlikte çalışarak ve birbirlerini sınayarak turnuvaya hazırlanırlar. Haftada bir kez turnuvaya hazırlık sınavları düzenlenir ve gruplara kısa cevaplı sorular yöneltilir. Turnuvalara her grubu temsilen bir öğrenci katılır ve elde ettiği puanlar takımın puanına eklenir. En yüksek puanı alan takım turnuvanın birincisi olur.
Kubaşık Öğrenmenin Dayandığı Temel Varsayımlar :
1- şbirliğine dayalı beceriler öğrenilir
2- Sınıfın fiziksel düzeni işbirliğine dayalı çalışmayı etkiler
3- Grup üyelerinin birbirine katkısı ve grup dinamiği grup çalışmalarında önemlidir.
İşbirliğine Dayalı Öğrenmede Öğretmenin Rolü :
· Öğretim hedeflerini belirleme
· Gruptaki üye sayısını belirleme,
· Öğrencileri gruplara yerleştirme,
· Sınıfın organizasyonunun sağlama,
· Öğretim materyallerini seçme,
· Konu ve görev dağılımını yapma,
· Değerlendirme ölçütlerini belirleme,
· Grup çalışmalarının etkili olarak işlemesini sağlama.
SORU : İşbirlikli öğrenme sürecinde ve öğrenme yaklaşımına göre aşağıdakilerden hangisi öğrenciye kazandırılmak istenen özelliklerden biri olamaz?
A) Etkili iletişim becerileri
B) Düşüncelere hoşgörülü yaklaşma
C) Çok yönlü düşünme
D) Benmerkezci bakış açısı ( 2006 -2005 KPSS)
E) Olumlu bağımlılık